Değerli dostlar, Kur’ana göre Riba haramdır.
Riba ne demek diye sorduğunuzu duyar gibiyim. Bilmeyenler için onu söyleyeyim.
Riba kelimesi Arapça bir kelime olup; faiz, fazlalık ve ziyade anlamlarına gelmektedir. Kelimenin kökeninde “mutlak çoğaltma” gibi bir anlamı vardır. Riba sözcüğü yerine Türkçemizde faiz kelimesi olarak kullanılmaktadır.
Faiz; dolu, taşkın, taşan, ödünç olarak verilen paradan alınmakta olan gelir anlamına gelmektedir. Daha fazlasının ödenerek geri verilmesi şartı ile ödünç verilen paradır faiz.
Riba yani Faiz’in haram kılınmaması için bazı uyanıklar bunun adını, katılım payı, Nema, gibi isimler altında tahakkuk ettirilerek aklı sıra bunun haram olmaktan çıkardığını sanıyor. Oysa ki her ne ad altında olursa olsun Riba (faiz) haramdır.
Bana göre para ile yapılan ticari alış verişler ile yine eldeki, para ile yapılan her türlü yatırım sonucu açık, şeffaf ve reel piyasa değerlerine göre elde edilen getiri haram değildir. Haram olan tefecilik ve tefecilikle elde edilen getiridir ki bu Riba dır ve adına ne dersek diyelim haramdır. Yani Faiz denilen şey ile Riba aynı anlam taşımadığına inanıyorum.
Mesela üç yüz bin lira ile ev alıp kiraya verdiğinizde bunun getirisinin adı Kiradır, altın, ziynet veya herhangi değerli bir taş alıp bir müddet sonra bunların değer kazandığı bir zamanda satarsak buradan elde edilen artış farkı olan miktar tasarruf karıdır. Yine bir arazi alıp belli bir zaman sonra farklı bir değer üzerinden satarak elde edilen kazançta o toprak veya arazinin değer artışından elde edilen gelir Riba değildir. Gerek toprak gerek bir emtia ve gerekse değerli taş ve altını değerinden fazla Tatbir’i caizse, kazıklayarak yapılan satış sonrası elde edilen kar da Riba dır ve haramdır.
Bir mal alıp sattığımız da malın tedariki ve yüklenen maliyeti ile birlikte yapılan emek karşılığında katma değer yarattıktan sonra, satıldığında elde edilen fark kar dır, paranın bir ticari faaliyette kullanılmak üzere yatırımcıya verilerek karşılığında piyasa değerleri üzerinden elde edilen kazançlardan bir pay alınmasına da kar payı, nema veya bir başka isim konularak alınması da bana göre Riba değildir yani Faiz değildir.
Ancak ihtiyaç sahibi kişilere veya darda kalmış kimselere, piyasa ve hayatın normal akışına aykırı bir değer üzerinden fahiş miktarda adına ne dersek diyelim vade farkı, faizi, gibi faiz (Riba) ile verilen ve alınan para tefeciliktir ve haramdır ve Riba budur. Yüce kitabımız bunu haram kılmıştır.
Ben din adamı değilim bu konuda fetva vermem de elbette doğru olmadığı gibi şirk koşmaktan da Allaha sığınırım elbet. Ancak ben böyle yorumluyorum. Aksi takdirde kira da, nema da, katılım payı da, ortaklık geliri de, ticaretten elde edilen kar da, kıymetli ziynetlerden elde edilen getirilerinde haram sayılması gerekir.
Gelelim şimdi Faiz sebep enflasyon sonuç konusuna. Faiz haram diyerek dini bir anlam yüklemek suretiyle faiz ile mücadele edilmesi mümkün değil. Borçlanarak büyümek yerine üreterek büyümek ve yatırımların daha çok üretim ve istihdama yönelik yatırım yapılmak sureti ile enflasyonla mücadele edilebilir.
Değerli dostlar, gerek ABD de gerekse AB ülkelerin de, Çin de faiz çok düşüktür.
Bu ülkelerde faizin düşük olması Müslüman oldukları için değil, katma değeri yüksek sanayi ve tarım üretimi yaparak istihdam yönelik yatırımlara öncelik verdikleri ve ithalatı kısıp ihracatlarına geliştirdikleri içindir.
Sermayenin güven duyduğu ekonomik ve siyasi, ortamlara yöneldiği bir gerçektir. Para güvenli yeri sever, güven olmayan yerde yatırım da olmaz doğal olarak yatırımcı da olmaz.
Dolayısı ile bana göre faiz sebep enflasyon sonuç değildir, üretim üretmemek sebep enflasyon sonuçtur. Buradan yola çıkarsak Sayın Cumhurbaşkanı on yedi Kasımda AKP grup konuşmasında, Nas orada duruyor vurgusu yaparak faiz’in haram olduğunun altını çizdi ve Faiz sebep enflasyon sonuç diyerek bir kez daha Merkez Bankasının faiz’in indirilmesi talimatını zımnen, vermiş olduğunu düşünenlerdenim.
Dolayısı ile Merkez Bankasının bir gün sonra yani on sekiz Kasım Perşembe günü yapılan para politikası piyasası kurulu toplantısında yüz baz faiz indirimi kararı alınmıştır. Aslında madem Faiz haram Merkez Bankasının Faiz’i sıfırlaması gerekmez mi? Bana göre Faiz in bir olması da 15 olması da haram bu mantığa göre.
Şer’i hukuka göre öyle olmalı elbet.
Ancak Türkiye Cumhuriyeti Şer’i hukuk ile yönetilmemektedir, Çünkü Anayasasının 2. Maddesine göre, Demokratik, laik ve sosyal bir Hukuk devletidir. Buna rağmen politik faiz ile ilgili referansın Yüce kitabımız Kuran’a göre refere edilmemesi gerekir diye düşünüyorum.
Tabi Nas orada duruyor, tabi herkes Nas suresine baktı ama Nas suresi Faizden bahsetmiyordu elbet. Nas suresi altı ayetten oluşur ve meali Diyanete göre şöyledir. ‘’Deki; yarattığın şeylerin kötülüğünde, karanlığı çöktüğü zaman gecenin kötülüğünde, düğümlere üfleyenlerin kötülüğünden, haset ettiği zaman hasetçinin kötülüğünden, sabah aydınlığının Rabbine sığınırım.’’
Oysa ki sayın cumhurbaşkanı nas orta derken Kuran-ı kerimi kastetmiştir. Yani; İslam ilimlerinde nas (çoğulu nusus) denilince genellikle Kur’an ve Sünnet’in lafızları kastedilir. Kaynaklar sıralamasıyla ilgili anlatımlarda Kitap ve Sünnet yerine kısaca “nusûs” dendiği de olur.
Bu anlamıyla nas vahyin metinsel verisi olduğundan teşriin ve dini bilginin temelini oluşturur; karşıtı genel olarak “ictihad”dır. İctihad, istidlal ve kıyas gibi kavramlarla karşıt olarak zikredildiğinde, ‘’nas’’ Allah ve Peygamber’in sözünü, bu kavramlar da nasların akıl yoluyla açılımını anlatır.
Dolayısı ile nas ortada ise, Faiz (Riba) için hassasiyet gösterirken, hak, adalet, yalan, hakaret ve usulsüzlük ile israf içinde gösterilmesi gerekir diye düşünüyorum. Yoksa gerek Faiz (Riba) gerekse, hak, adalet, usulsüzlük, hakaret, yalan ve israh konusunda birçok, ayet Yüce kitabımızda vardır ve en az Faiz (Riba) dan da daha önemli emirlerdir.
Herkese hayırlı haftalar dilerim.
