Osmanlı dönemine ait bir geleneği okuduğumda çok etkilenmiştim.
Genellikle Ramazan ayında zengin bir şahıs mahalle bakkalına gelir ve zenginliği ölçüsünde mesela “ilk 30 kişinin borcunu hesapla” diyerek bu kişilerin borçlarını ödermiş.
Bazen tek bir şahıs tarafından borç defterleri kapatılır, fakirler borçlarından kurtarılırmış.
Buradaki hassasiyete hayran olmamak gerçekten elde değil.
Ne borçlu borcunu kimin ödediğini biliyor, ne ödeyen kimin borcunu ödediğini biliyor.
Böylelikle zengin gururlanmaktan ve gösterişten uzak bir şekilde hayrını yapmaktadır.
Borçlu veya fakirler ise mahçup edilmekten uzak bir şekilde omuzlarındaki yükten kurtarılmaktadır.
*********
Ayrıca çok bilinen başka bir incelik “sadaka taşları”..
Osmanlı döneminde şehirlerin belirli noktalarına konulan "sadaka taşları", insanlar arasındaki gelir eşitsizliklerinin giderilmesi ve yardımlaşmanın, büyük bir incelikle yerine getirilmesini sağlıyordu.
Zengin yardım etmek istediği zaman, özellikle gece karanlık vakitleri seçiyor, sadaka taşına parasını bırakıyor.
Fakir de yine o sadaka taşından sadece kendi ihtiyacı olduğu kadarını alıyordu.
Bu ne hassasiyet, bu ne incelik..
**********
Zamanımızda yardım paketi, zekat yada fitre dağıtmada oldukça çeşitli yöntemler ortaya çıktı.
Mesela kuruluşlar için yardım faaliyetleri aşağı yukarı şöyledir;
Önce kuruluşun amblemi ve isminin yazılı olduğu paket, poşet v.b üst üste istif edilir.
Zekat ve fitre için ayrıca amblemli zarflar basılır.
Basın mensupları çağırılır.
Görüntü ve demeçler verilir.
Yardımlaşmanın öneminden bahsedilir, ayrıca yapılan faaliyetler laf arasına sokuşturulur.
Paketler verilirken yaşlıların elleri öpülür, engelli varsa onlarla ilgilenilir, küçük çocuklara çikolata verilir ama fotoğrafçı iyi bir kare yakalayana kadar bu hareketler tekrar edilir.
Sonra akıllı telefonlarla fotoğraf çekme işine geçilir.
Facebook, twitter ve instagram da paylaşılır.
Kim bilir kaç kişi beğeni alır?
Bu kadarı yetmez slaytlar yapılır, youtube da paylaşılır.
Böylelikle muhtaçlarımızın mahcup edilmesi ölümsüzleştirilmiş olur.
Kim bilir belki de gönül rahatlığı ile bir yardım dağıtma işinin sonuna gelinir.
Haydi Allah kabul eylesin!!!