Kararda, Anayasanın 79. maddesiyle; seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konuları ile ilgili bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama görev ve yetkisinin YSK`ya verildiği hatırlatıldı.
İlgili kanun maddesiyle, şehir dışında karayolu kenarında bulunan sabit ilan ve reklam yerlerini belirleyip tahsis etme yetkisinin il seçim kurullarına verildiği ifade edilirken, il seçim kurullarının bu yetkilerini gerektiğinde yetkili ilçe seçim kurullarına devredilebilecekleri öngörüldü.
İlçe çevresinde seçimin düzenle yürütülmesini sağlamak için gereken bütün tedbirleri alma yetki ve görevi de ilçe seçim kurullarına verildi.
Yasaklar başladı
Seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak`tan, 29 Mart tarihine kadar sürecek açık yerlerde yapılacak propagandaya ilişkin kararlara göre, seçim zamanında, genel yollar üzerinde, mabetlerde, kamu hizmeti görülen bina ve tesisler ile ilçe seçim kurullarınca gösterileceklerden başka meydanlarda toplu olarak sözlü propaganda yapılamayacak.
Alanlar önceden belirlenecek
İlçe seçim kurullarınca, gidiş gelişi bozmayacak ve pazarların kurulmasına engel olmayacak surette toplantıların genel olarak yapıldığı ve varsa elektrik tesisatı olan yerleri seçmek suretiyle hangi meydanlarda toplu olarak sözlü propaganda yapılabileceği tespit edilecek. Siyasi partilerin toplu olarak sözlü propaganda yapmak için müracaatları üzerine, toplantı, meydan, gün, sıra ve saatleri ilçe seçim kurullarınca ad çekmeyle belirlenip, ilgililerine tebliğ edilecek. Bağımsız adaylar için de aynı şekilde haftada bir gün ayrılacak.
Akşamları toplantı ve etkinlikler yasak
20 Mart Perşembe günü sabahından, 29 Mart Cumartesi günü saat 18.00`e kadar olan propaganda serbestliği süresinde denetim ve gözetim yetkisi ilçe seçim kurullarında, 20 Mart 2014 tarihinden önceki zamanlarda ise yetki mülki idare amirlerinde olacak.
Açık yerlerde, güneşin batmasını müteakip ikinci saatin sonundan, güneşin doğmasına kadar toplu olarak sözlü propaganda yapılamayacak.
29 Mart tarihine kadar kapalı yerlerde yapılacak propaganda faaliyetleri
1 Ocak - 29 Mart tarihleri arasında seçime katılan siyasi partiler veya bağımsız adaylar adına kapalı yer toplantısı yapılabilecek. Kapalı yer toplantısı yapmak isteyenler, üç kişilik bir heyet kurarak en yakın zabıta amir veya memuruna haber verecek. Köylerde ise muhtara veya vekiline haber verilmesi yeterli olacak.
Heyet, toplantının düzenini sağlamak, kanunlara karşı hareketleri, edep törelerine aykırı veya suç işlemeye kışkırtıcı mahiyet taşıyan söz veya fiilleri önleyecek, aykırı bir durum baş gösterdiğinde ise gerekirse zabıtayı çağıracak. Kapalı yer toplantılarına, toplantıyı idare eden heyetin isteği veya yetkili seçim kurullarının kararı olmadıkça zabıta amir ve memurlar, muhtar ve ihtiyar meclisleri hiçbir surette müdahale edemeyecek.
Mabetlerde, okullarda, kışla, karargah, ordugah gibi, askeri bina ve tesislerle askeri mahfillerde ve kamu hizmeti görülen diğer yerlerde kapalı yer toplantısı yapılamayacak.
Seçim büroları
Seçimin başlangıç tarihinden itibaren seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adaylar, katıldıkları seçim çevrelerinde seçim çalışmalarını yürütmek üzere seçim büroları açabilecekler. Ancak, devlet ve diğer kamu tüzel kişileri ve bunlara bağlı kuruluşlara, devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak katıldığı teşebbüs ve ortaklıklara, özel gelir kaynakları ve özel imkanları kanunla sağlanmış kamu yararına çalışan derneklere ve devletten yardım sağlayan ve vergi muafiyeti olan vakıflara, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile üretici birlikleri, kooperatif birlikleri, bankalar ve sendikalara ait bina ve tesislerin seçim bürosu amacıyla kullanılamayacak.
Seçim bürosu; siyasi partilerin il veya ilçe başkanlıkları ile bağımsız adayların, büronun adresini ve en az bir sorumlusunun kimlik ve iletişim bilgilerini içeren bildirimi, seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak`tan, propaganda serbestliğinin başlangıç tarihinden önceki 19 Mart Çarşamba günü mesai saati sonuna kadar en büyük mülki amire, propaganda serbestliği süresinin başlamasından sonra ise, ilçe seçim kuruluna verilmesiyle açılmış sayılacak. Bildirim suretiyle açılan seçim bürolarının listesi de mülki amirlikler tarafından ilçe seçim kurullarına gönderilecek.
Gece 23.00`e kadar açık kalabilecek
Açılma şartlarını taşımayan seçim bürolarının ilgilisine, eksikliklerin tamamlanması için üç günlük süre verilecek, bu süreye uyulmaması halinde ise bürolar, şartları tamamlanıncaya kadar mülki amirlerce kapatılacak.
Diğer seçim faaliyetleri saklı kalmak üzere, seçim bürolarında görüntülü ve sesli propaganda yapılabilecek ancak, seçim bürolarında yapılacak sesli yayınlarda çevresel gürültü ile ilgili mevzuat hükümlerine uyulacak. Seçim büroları, saat 09.00`dan 23.00`e kadar halka açık faaliyette bulunabilecek. Seçim bürolarındaki ilan ve reklam malzemeleri 29 Mart 2014 Cumartesi günü saat 18.00’de kaldırılacak ve faaliyetleri de bu tarihte son bulacak.
Basın iletişim araçları ve internette propaganda
Seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adaylar, seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak Çarşamba gününden, oy verme günü öncesi saat 18.00`e kadar yazılı basında ilan ve reklam yoluyla veya internet sitesi açmak suretiyle sözlü, yazılı ve görüntülü propaganda yapabilecekler.
Vatandaşların elektronik posta adreslerine, taşınabilir ya da sabit telefonlarına görüntülü, sesli veya yazılı mesaj göndermek suretiyle propaganda yapılamayacak. Ancak, siyasi partiler kendi üyelerine sesli, görüntülü veya yazılı mesajlar gönderebilecekler.
Oy verme gününden önceki on gün içinde (20-29 Mart) yazılı, sözlü ve görsel basın ve yayın araçları ile kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, bilgi ve iletişim telefonları yoluyla mini referandum, gibi adlarla, bir siyasi partinin veya adayın lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyunu etkileyecek biçimde yayın ve herhangi bir surette dağıtım da yapılamayacak.
Bu sürenin dışında yapılacak kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler ve mini referandum gibi yayınlarda; tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uyulması da zorunlu olacak.
Hoparlörle propaganda
Ancak, siyasi partiler ve adaylar, yukarıda sayılanlar dışında herhangi bir hediye ve eşantiyon dağıtmaları, dağıttırmaları veya bunları üçüncü kişiler ya da kurum ve kuruluşlar aracılığıyla dağıtamayacak.
Propaganda ilan ve reklam malzemeleri, bu sayılan yerler dışındaki yerlere ise ancak ilçe seçim kurullarınca gösterilecek yerlere, şu usul ve esaslara göre asılabilecek:
-Seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adaylar, oy verme gününden önceki otuzuncu gün olan 28 Şubat Cuma gününden itibaren, kendilerini tanıtıcı poster, parti bayrağı, ilan, pankart veya afiş gibi malzemeleri asmak veya yapıştırmak amacıyla, o seçim çevresi içerisinde, belediyelerce doğrudan kullanılan ve ilçe seçim kurullarınca belirlenen sabit ilan ve reklam yerlerinden süresi, sayısı ve ücreti eşit olmak şartıyla yararlanabilecekler
-Seçim zamanı dışında ücretsiz olarak isteklisine tahsis edilen ilan ve reklam yerleri için ücret talep edilemeyecek. Bu yerler siyasi partiler ve bağımsız adaylar arasında eşit olarak paylaştırılacak
-Belediyelerin izni ile özel kişi ve kuruluşlar tarafından kurulan veya belediyelere ait olup da özel kişi ve kuruluşlara kiraya verilen sabit ilan ve reklam yerleri, bu kişi ya da kuruluşlar tarafından siyasi propaganda amacıyla kullandırılabilmesi için bu hususta yapılacak başvuru üzerine, söz konusu yerler ilçe seçim kurullarınca yukarıda belirtilen kurallara göre tahsis edilecek
-İlçe seçim kurulu tarafından, başvuruda bulunan siyasi parti ve bağımsız adaylar arasında tahsis aynı kurallar çerçevesinde yapılacak
-Aynı ilan ve reklam yerleri için birden fazla siyasi parti ve bağımsız adayın talepte bulunması halinde ilçe seçim kurulu, ilgilileri aynı anda davet ederek son tercihlerini yazılı olarak bildirmelerini isteyecek. İlgili siyasi parti veya bağımsız adaylar arasında, anlaşma sağlanamaması durumunda, ilan ve reklam yerleri, ad çekme işlemi yapılarak eşit süre, sayı ve ücret karşılığında tahsis edilecek. Ad çekme işleminin, birden fazla istekte bulunulan her bir ilan ve reklam yeri için propaganda süresinin tamamı, istekli sayısına bölünmek suretiyle eşit olarak belirlenecek
-Şehir dışında karayolları kenarında bulunan sabit ilan ve reklam yerleri de aynı yöntemle belirleme ve tahsis etme yetkisi il seçim kurulunda olacak. İl seçim kurulu bu yetkisini, yetkili ilçe seçim kuruluna devredebilecek
Makam Araçlarını Kullanamazlar
Başbakan ve bakanlarla, milletvekilleri yurt içinde yapacakları seçim propagandası ile ilgili gezilerini makam otomobilleri ve resmi hizmete tahsis edilen vasıtalarla yapamayacaklar. Bu maksatla yapacakları gezilerde, protokol icabı olan karşılama ve uğurlamalar ile törenler yapılamayacak. Resmi ziyafet verilemeyecek. Yukarıda yazılı süre içinde, Başbakan ve bakanların seçimle ilgili çalışmalarında ve konuşmalarında 298 sayılı Kanun hükümleriyle bağlı olacaklar. Başbakan, bakanlar, milletvekilleri ve adayların seçim propagandası ile ilgili olarak yapacakları gezilere hiçbir memur katılamayacak.
Ankara
22.11.2024