Son bir yıl içerisinde dolar kurunda yaşanan artış, elektrik dağıtım ve perakende şirketlerini bünyesinde bulunduran şirketlerin, dolar borçlarının TL cinsinden karşılıklarında önemli artışlara neden oldu. Elektrik dağıtım sektörü tarafından Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu´na (EPDK) yapılan sunum, piyasadaki sorunları ortaya koyuyor. Buna göre, sadece elektrik dağıtım şirketlerinin bankalara olan borcu 7 milyar dolar civarında. Elektrik şirketlerinin yüzde 90´ından fazlası Türk bankalarından olan 7.7 milyar dolarlık kredilerinin geri ödenmemesi ve bir bankacılık krizinin tetiklenmesi korkulan senaryolar arasında. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek açıklamalarda bulundu. Şimşek, dün katıldığı İstanbul Finans Zirvesi´nde yaptığı konuşmada kurun etkilerini değerlendirirken, “Elektrik dağıtım şirketlerinin TL satıp dolar yükümlülüğü olması bir risk. EPDK ve Enerji Bakanlığı sistemin işlemesi için düzenlemeyi yapmalı” dedi.
Adil bir düzenleme hayata geçirme
Şimşek´in bu açıklamasının ardından görüştüğümüz EPDK kaynakları ise çalışma yaptıkları bilgisini paylaşarak, şunları söyledi: “Elektrik dağıtım ve görevli tedarik şirketlerinin tarifelerine ilişkin 2011-2015 uygulama döneminin sonuna geliyoruz. 2016 yılında başlayacak yeni uygulama dönemine ilişkin tarife çalışmaları kapsamında bir dizi parametre ve büyüklük kurumumuzca yeniden belirlenecek. İlgili şirketlerin karşı karşıya oldukları riskleri yansıtan düzenlemeleri hayata geçirmeyi hedefliyoruz. Bu konuda çalışmalarımız sürüyor. Herkesin problemlerini çok iyi biliyoruz. Adil bir noktada, sorunları çözecek bir düzenlemeyi hayata geçirmeyi hedefliyoruz. Şunu da vurgulamak isteriz: Bu düzenlemelerde tüketicimizin korunması en büyük önceliğimiz olacak. Tüketicilere yeterli, kaliteli, düşük maliyetli elektrik sunumu yanında, mali açıdan güçlü, istikrarlı, bir elektrik piyasası inşasını hedefliyoruz. Ve adalet bunun temel prensibi olacak. Tarife düzenlemelerini kısa süre içinde ortaya koymak için EPDK çalışmaları sürüyor.”
50 milyar dolarlık yük
Elektrik piyasası oyuncularına göre, artan siyasi tansiyon, bozulan ekonomik göstergeler ve aşırı değer kaybeden TL, elektrik piyasasında bazı önemli adımları zorunlu kılıyor. 2009´dan bu yana geçen 6.5 yılda, elektrik dağıtım özelleştirmelerine 12.7 milyar dolar, aynı süre içerisinde elektrik üretim özelleştirmelerine 8.4 milyar dolar ödendi. Diğer yandan sıfırdan yapılan yatırımlar da yoğun bir şekilde devam etti. Uzmanların hesaplamalarına göre, son 6-7 yılda elektrik kurulu gücü, yüzde 67 oranında arttı. Böylece Türkiye´nin toplam kurulu gücü 70 bin megavatı (MW) aştı. Bu dönemde yapılan üretim yatırımlarının değeri ise yaklaşık 30 milyar dolar olarak hesaplanıyor. 2009 yılından bu yana özelleştirmelere ödenen 21.1 milyar dolara, yatırımlar için yüklenilen yaklaşık 30 milyar dolar eklendiğinde, enerji şirketleri için bugünkü ve gelecekteki piyasa koşullarının önemi ortaya çıkıyor. Siyasi tansiyonun yükselmesi, ekonomik göstergelerin ciddi biçimde bozulması, TL´nin dolar karşısında değer kaybetmesi sektörün sürdürülebilirliğini tehdit eden unsurlar olarak sıralanıyor. Elektrik şirketlerinin yüzde 90´ından fazlası Türk bankalarından olan 7.7 milyar dolarlık kredilerin geri ödenmemesi ve bir bankacılık krizinin tetiklenmesi ise korkulan senaryolar arasında...