Cumhuriyet´ten Çiğdem Toker, köşe yazısında Sayıştay raporlarının detaylarına yer verdi.

Yazıya göre belediyelerin Hazine arazilerinden elde edilen rant, bakanlar kurulunun ‘Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun‘una dayanıyor.

Bu kararla, ‘göz dikilen‘ şehirlerdeki Hazine arazileri ‘yıpranan varlıkları restore etme‘ gerekçesiyle bedelsiz olarak belediyelere devrediliyor.

Toker bundan sonraki işleyişi şöyle anlatıyor: “Belediyeler de Hazine arazilerini ‘parsel parsel´ özel kişilere kiralıyor. Lokanta, kafe, hediyelik eşya vs. gibi dükkânlar.  Yasaya göre elde ettiği gelirlerin tam yarısını Hazine´ye yatırmak zorunda.  Yanı sıra, yenileme şartıyla aldığı bu Hazine arazilerini 5 yıl sonra Hazine´ye geri vermesi.”

Beş belediyeye dikkat çekiliyor

Sayıştay raporunda bu duruma uyan beş belediye yer alıyor. Ancak raporda isimleri yer almayan belediyeler, bakanlar kurulu kararı numaralarından ortaya çıkıyor. Toker, Sayıştay raporuna dayandırdığı bu beş belediyeyi ve ‘soygun´ları şöyle sıralıyor:

Samsun: Belediye, 2006´da devraldığı dokuz parsel Hazine arazisini bir şirkete devrediyor. Şirket, AVM ve üç katlı 600 araç kapasiteli otopark yapıyor. Sayıştay tespitine göre şirketin ciro gelirleri üzerinden 77 bin 437 TL hasılat payı elde ettiği halde Hazine´ye yatırması gereken parayı yatırmıyor.

Trabzon: Hükümet, 2´nci derecede kentsel sit alanında kalan 16 parseli belediyeye 2013´te devrediyor. Sayıştay, devrin gerekçesi olan restorasyon ve yenilemenin 2006´da bittiğini söylüyor. Devirden önce Defterdarlık´ın çeşitli dernek ve vakıflara büro, çay bahçesi, fırın gibi kiralamaları feshetmediğini saptıyor. Taşınmaz, belediye adına tescilli. Ama kiracılar karşılıksız olarak kullanıyor. Belediye beş kuruş gelir elde etmiyor. Hazine adına gelir kaydedilmiyor.

Beyoğlu: Hükümet; Fransız Sokağı, Tophane Çıkmazı, Galata Kulesi çevresi, belediye binası çevresi ve Bedrettin Mahallesi´ni kapsayan 17 parseli belediyeye devrediyor. 2008´de tapu tescili yapılıyor. Ancak beş yıl boyunca herhangi bir yenileşme projesi yapılmıyor. Belediye devirden sonra 91 bin 950 TL tahsilat yapmasına karşın Hazine payını yatırmıyor.

Zeytinburnu: Yedi parsel 2006´da belediyeye devrediliyor. 2012´ye kadar parseller üzerinde herhangi bir yenileşme projesi yapılmamış. Beş yıl içinde proje yapılmayan Hazine arazisinin iadesi gerektiği halde yasaya aykırı olarak, belediye mülkiyetinde olduğu belirtiliyor. Sayıştay, Zeytinburnu Belediyesi´nin 2.5 milyon TL kira geliri elde ettiği halde Hazine payının yatırılmadığını saptıyor.

Ankara: Dokuz parsel 2006´da belediyeye devrediliyor. 2009´daki yürütmeyi durdurma kararıyla arazi belediyeden geri isteniyor. Ancak belediye vermiyor. Hiçbir yenileşme projesinin yapılmadığı saptanıyor. Daha önemlisi bu arazi, yasadaki sit veya koruma alanı bölgesinde olma koşulunu taşımıyor. Ancak hâlâ Hazine adına tescil yapılmıyor.(Diken)