Değerli okuyucularım acısıyla tatlısıyla 2023 yılının da sonuna geldik. Her gelen yıl bir öncesini arattığı gibi maalesef 2023 yılı da bir önceki yılı arattı. Ülkemizde 11 ilimizi kapsayan ve 15 milyon insanımızı etkileyen çok büyük bir deprem yaşadık binlerce insanımızı kaybettik, nice ocaklar söndü yuvalar dağıldı, şehirlerimiz yok oldu. Daha bir hafta önce de vatan savunmasında 12 evladımızı şehit verdik, analar ağladı, gözyaşlarımız sel oldu, yüreklerimize taş bağladık. İnşallah 2024 yılı bir önceki yılı aratmaz bu iyi niyet temennisi ile yazımıza başlayalım.
Yazımızın konusu her kesimi yakından ilgilendiren asgari ücret. Nedir? Bu asgari ücret.. Tanımını yaparak söze girelim.
Asgari ücret; işçilere ödenebilecek en düşük ücret seviyesini ifade eder. İşçilerin belirlenen sınırın altında emeğini satamayacaklarını belirtir. 20. yüzyılın sonuna doğru da çoğu ülkeler asgari ücret modelini benimseyerek uygulamaya koymuşlar buna göre yasal mevzuatlarını hazırlamışlardır. Aslında asgari ücret, İşçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım, kültür vb. gereksinimlerini günün fiyatları üzerinden en az düzeyde karşılayacak biçimidir demek daha doğru olsa gerek. Ülkemizde asgari ücret, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenir. Asgari ücretin belirlenmesinde, işçi ve işveren temsilcilerinin yanı sıra, Hükümet temsilcileri de yer alır. Asgari ücret, genel olarak yılda bir kez Ocak ayında belirlenir.
2024 yılında geçerli olacak asgari ücret, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren net 17.002 TL olarak belirlenmiştir. Bu rakam, 2023 yılında geçerli olan asgari ücrete göre % 49 oranında bir artış sağlandığı görülmüştür.
Ancak, 2024 yılında geçerli olacak yeni asgari ücretin 17.002 TL olarak belirlenmesi, işçi ve işveren temsilcileri tarafından farklı tepkilere yol açmıştır.
İşçi temsilcileri, yeni asgari ücretin, enflasyon karşısında işçilerin yaşam standartlarını korumaya yetmeyeceğini savunmuştur. KESK tarafından yapılan açıklamada da, Yeni asgari ücretin, açlık sınırının altında kaldığı ifade edilerek, milyonlarca işçinin sefalet koşullarında yaşamaya mahkûm edilmesine yol açabileceği dile getirilmiştir.
İşveren temsilcilerinin ise, yeni asgari ücretin, işverenleri zorlayacağını ve işsizliği artırabileceğini savunmuştur. TİSK tarafından yapılan açıklamada da, Yeni asgari ücretin, işverenleri zorlayacağı belirtilerek işsizliği artırabileceği ve işletmelerin rekabet gücünü düşüreceği ifade edilmiştir.
Hükümet temsilcileri de, yeni asgari ücretin, işçilerin yaşam standartlarını iyileştirecek ve ekonomiyi canlandıracak bir adım olduğunu savunarak, Yeni asgari ücretin, işçilerin alın terinin karşılığını almasını sağlayacak bir adım olduğu, bu adımın, ekonomiyi canlandıracağı ve istihdamı artıracağı vurgulanmıştır.
Kamuoyunda ise, yeni asgari ücrete yönelik farklı görüşler dile getirilmiştir. Bazı vatandaşlar, yeni asgari ücretin yeterli olmadığını ve daha da artırılması gerektiğini savunurken diğer vatandaşlar ise, yeni asgari ücretin işsizliği artıracağından endişe duymuşlardır. Genel olarak bakıldığında ise, yeni asgari ücrete yönelik tepkiler, işçi ve işveren temsilcileri arasında farklılaşmakta, hükümet ise yeni asgari ücretin olumlu etkilerine vurgu yapmaktadır.
Diğer taraftan asgari ücretin, açlık sınırın altında olduğunu ifade eden Türk-İş’in Hesaplamalarına göre, 2024 yılı için açlık sınırı 18.011 TL' olduğu, bu rakamın ise, asgari ücretin 1.009 TL üzerinde olduğu ifade edilerek tepki gösterilmiştir.
Bilindiği üzere, açlık sınırı, bir kişinin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarıdır. Açlık sınırının altında yaşayan kişilerin, sağlıklı bir şekilde beslenmesi mümkün değildir. Yeni asgari ücretin açlık sınırının altında kalması, işçilerin yaşam standartlarının iyileştirilmesini zorlaştıracaktır. İşçilerin, açlık sınırının altında yaşamak zorunda kalmaları, sağlık sorunlarına, sosyal sorunlara ve toplumsal huzursuzluğa yol açabileceğinden yeni asgari ücretin açlık sınırının üzerinde olması çok önemlidir.
Ancak, asgari ücretin artırılması, bir takım ekonomik ve sosyal etkiyi de beraberinde getireceği aşikârdır. Bu etkilerin, hem olumlu hem de olumsuz sonucu olabilir.
Olumlu sonucu:
· İşçilerin yaşam standartlarının iyileşmesi: Asgari ücretin artması, asgari ücretli işçilerin gelirlerinin artmasına neden olur. Bu da, işçilerin yaşam standartlarının iyileşmesine katkı sağlar. İşçiler, daha fazla harcama yapabilmelerine olanak tanıyan daha yüksek bir gelire sahip olurlar. Bu da, ekonominin canlanmasına ve büyümesine katkı sağlayabilir.
· Tüketimin artması: Asgari ücretli işçilerin gelirlerinin artması, tüketim harcamalarını artırabilir. Bu da, ekonominin canlanmasına ve büyümesine katkı sağlayabilir.
Olumsuz sonucu:
· İşsizliğin artması: Asgari ücretin artması, işsizliğin artmasına da neden olabilir. İşverenler, asgari ücretli işçilere daha yüksek ücret ödemek zorunda kalmaları nedeniyle, daha az işçi istihdam etmek isteyebilirler. Bu da, işsizliğin artmasına yol açabilir.
· Üretimin düşmesi: Asgari ücretin artması, üretimin düşmesine neden olabilir. İşverenler, asgari ücretli işçilere daha yüksek ücret ödemek zorunda kalmaları nedeniyle, üretim maliyetlerinin artmasına neden olabilir. Bu da, üretimin düşmesine yol açabilir.
· Mal ve hizmetlerin fiyatlarının artması: Asgari ücretin artması, mal ve hizmetlerin fiyatlarının artmasına neden olabilir. İşverenler, asgari ücretli işçilere daha yüksek ücret ödemek zorunda kalmaları nedeniyle, mal ve hizmetlerin fiyatlarına yansıtmak zorunda kalabilirler. Bu da, enflasyonun artmasına yol açabilir.
Değerli okurlarım, yeni asgari ücretin ülkemiz için, işçi ve işverenlerimiz için hayırlara vesile olmasını dilerim. Bu vesile ile 2024 yılı öyle bir yıl olsun ki, 2023 yılının tüm olumsuzluklarını silsin ve bize unutturabilsin. 2024 yılı sağlığın, barışın, huzurun, kardeşliğin, üretimin bereketin ve sevginin yılı olsun. Yeni yılda yeni müjdeler, güzel sürprizler ve yeni başarılar kapınızı çalsın… Yeni yılda görüşebilmek dileğiyle hoşça kalın, sağlıcakla kalın..
