Riya; Riya kelimesi Arapça rey "görme yetisi" kelimesinden türemiştir. Riyakarlık "göründüğü gibi olmama, içinin ve dışının bir olmaması, ikiyüzlülük" anlamlarına gelir. İslamiyet başta olmak üzere tüm dinlerde yanlış kabul edilen bir davranış olup, ayrıca sosyal hayata da aykırı kabul edilen riyakarlık toplum içinde hoş görülmeyen davranışlardan biridir.
Riyakarlık ne demek? Riyakar kelimesi riya içinde olan, ikiyüzlülüğü karakterinin bir parçası haline getiren kimseler için kullanılır. Riyakar kişi, ihlas ve sıdk sahibi olmanın tam karşısında yer alır ve riyakar kişiler, özü sözü bir olmayan, dışarıya olduğundan farklı görünen kimselerdir.
Genelde kişiye ve ortama göre davranışları, söyledikleri ve karakterleri değişir.
Bu nedenle böyle kimseler toplumda güvenilmez kişiler olarak nitelendirilir.
İkiyüzlü kimselere mürai de denilmektedir. İkiyüzlü insanların iki bahar olduğunu düşünün, birisi ilk bahar iyi günlerinizde her zaman yanınızda olan, diğeri son bahar en ufak bir kusur da rüzgarla savrulup gidendir. Dinde ise riya kelimesi, sözlükteki anlamının yanı sıra "Allah için yapılması gereken ibadet ve amellerin kullara gösteriş olsun diye yapılması" şeklinde de karşılık bulmaktadır.
Bu, şekildeki ifade, hem dünyevi anlamıyla hem de dini karşılığıyla Allah'ın sevmediği davranışlardan biridir ve haram kabul edilir. Dinde riya Allah'a şirk koşmak olarak da yer bulur. Zira riyakar kimseler Allah'tan başkalarının hoşnutluğunu kazanma düşüncesiyle amelde ihlası terk eder. İbadetlerini Allah için değil dünyevi maksatlarla, başkalarının beğenisi ve onayı için yapar.
Değerli dostlar, R. Necdet Evrimer’in dediği gibi, En korkunç riya, alim’ in riyasıdır. Kısacası, riya, Allah Teala’ya bir çeşit şirk koşmaktır. Kabul edilebilir riyakarlığın kabul edilebilir en önemli iki yüzlülük, nezakettir. Nezaket kabul edilebilir ve hoş görülebilen iki yüzlülükten başka bir şey değildir aslında. Bu söz Ambrose Bierce ait olup çok hoş bir benzetme yapmıştır. Dünyada iki yüzlü olanın, kıyamet de ateşten iki dili olur diyen Hz. Muhammed S.A.V.S min bu hadisi ile birlikte, İkiyüzlülüğün kendisine ait zarif bir simetrisi vardır diyen Julie Metze, İki yüzlülüğün içimizdeki ayıbın dışa vurumu olduğunu söyleyen Norman MacDonald a ve daha nice kişilerin sözlerine yer vermek mümkün.
Değerli dostlar, RÜTÜK kararlarında riyakar’ız, TUİK verilerinde riyakar’ız, AYM Kararlarında riyayakar’ız, Merkez bankası kararalarında riyakar’ız, Siyasi davalarında riyakar’ız, TRT yayınlarında riyakar’ız, yandaş kanalların haber ve programlarında riyakar’ız, vali ve kaymakamların festivallere bakışlarında ve iptal kararlarında riyakar’ız, Ya DİYANET başkanlığı fetvalarındaki riyakarlığa ne demeliyiz bilemiyorum.
Gelelim dış politikaya, başta Suriye olmak üzere, BAE karşı bir riyakarlık yok mu?, Suudi Araplara karşı, İsrail ve Mısıra karşı riyakar değil de nedir. Velhasıl kelam Müslüman Türk toplumu olarak riyakar’ız işte. Bana bu cümlemden dolayı kızdığınızı biliyorum lakin vicdan muhasebesi yapmadan hakkımda fikir yürütmemenizi rica ederim. Tabi ki takdir sizlerin. Lakin hayat pahalılığından, ekonomik çöküşümüze kadar hepimiz riyakar’ız.
Akşam gazetesi yazarı Emin Pazarcı Milli tekvandocu İrem Yaman’ın sosyal medya hesabından yaptığı ‘’seçimlerden sonra festival alanına dönecek Türkiye’’ paylaşımına; Bu ne yahu… Destekle, besle, büyüt, altın madalya aldır, taltif et. O da sporu bırakıp gırtlağına kadar siyasetin içine batsın ve sana savaş açsın’’
Şimdi bu genç kızımız İYİ Partide değil de AKP de siyaset yapsaydı Emin Pazarcı bu tiwiti atar mıydı. Tabi ki atmazdı.
Bu riya değil de nedir.